Yapıların ömrünü ve dayanıklığını belirleyen ana etmenlerden biri suyun varlığıdır. Bu sebepten ötürü yapılar inşa edilirken, temel atma aşamasının en önemli adımlarından birini su yalıtımı oluşturur. Su yalıtımı yapıların suyun zararlı etkilerinden korunması, suyun yapı dışında veya içinde (havuzlar, su depoları vs.) tutulması gibi amaçlara hizmet eder.
Su Yalıtımı Nedir?
Su yalıtımı, yapıların ömürlerini uzatmaya yarayan ve çeşitli kimyasal ürünlerle su sızıntılarına karşı daha dirençli duruma gelmelerini amaçlayan uygulamalardır. Binaların taşıyıcı sistemlerinin aşınma ve korozyondan korunabilmesi için inşaat aşamasındayken su yalıtımı yapılması gerekir. Beton içine sızan sular da beton bütünlüğünün bozulmasına yol açarak çatlakların oluşmasına sebep olur. Dolayısıyla, bina içindeki su varlığının kontrolünün sağlanması önceliklendirilmelidir.
Su Yalıtımı Nasıl Yapılır?
Binaların yapım aşamasında en önemli konuların başında gelen su yalıtımı temel yalıtım, drenaj sistemi ve bohçalama sistemi konu başlıkları altında toplanır. Yapıların inşasında suyla temas eden temel ve istinat duvarları, teras çatılar, banyo ve mutfak gibi alanlar için farklı uygulama malzeme ve teknikleri kullanılır.
Zemin suyu bulunmayan veya eğimli yapılarda dahi temel duvarlarda yalıtım yapılmalıdır. Çünkü su çıkışının nereden olacağı belli olmaz. Bu sebepten toprak altında kalan yüzeylerin su geçirimsiz hale getirildiği “bohçalama” uygulaması yapılmalıdır. Temel hafriyat tamamlandıktan yüzeysel ve çevresel drenaj sistemi yapılarak biriken suların oluşturacağı basıncın bina dengesini bozmaması sağlanmalıdır.
Su Yalıtım Malzemeleri Nelerdir?
Belli kriterlere göre seçilmesi önemli olan su yalıtım malzemeleri kullanım alanlarına göre değişkenlik gösterir. İlk olarak göz onunda bulundurulması gereken husus, herhangi bir canlının sağlığını tehdit etmeyecek, çevre dostu malzemelerin seçilmesidir.
İç ve dış alanlar, asansör çukurları, su depoları, havuzlar, metro istasyonlar, tüneller, istinat duvarları gibi alanlarda çimento esaslı su yalıtım malzemesi kullanmak yerinde olacaktır. Bu malzemelerin karıştırılması ve uygulanması kolaydır. Banyo, tuvalet gibi iç mekân ıslak zeminlerde de kullanımı görülebilir. Yapışma mukavemetleri oldukça güçlüdür. Dolayısıyla beton ve duvar yüzeylerinde iyi bir birleşmeye sahiptir.
Su depoları, ıslak hacimler, asansör boşlukları, yeraltı mahzenleri gibi alanlarda kum ve çimento karışımı formülasyona sahip olan kristalize su yalıtım malzemesi doğru tercih olacaktır. Formülünde yer alan kristaller sayesinde beton içine derinlemesine nüfuz eden nem bulur ve suyun geçişini ortadan kaldıran reaksiyonlar oluşturur.
Bodrum katları, bahçe ve peyzaj alanları, su tankları, çatı ve membran onarımları için ise en uygun malzeme bitüm kauçuk esaslı olacaktır. Özel amaçlar için kullanılır. Sızdırmazlık konusunda güvenilirliği yüksek bir kaplama malzemesidir. Bitüm kauçuk esaslı malzemeler de kolay uygulanabilir ve uygun maliyetlidir.
Yukarıdakiler dışında hastaneler, balkonlar, uçak hangarları, otoparklar, oteller için de kullanım alanlarına ve kimyasal içeriklerine göre ayrılan su yalıtım malzemeleri mevcuttur. Kısacası, yapım amacıyla birlikte alanların kullanım özellikleri de önem arz etmektedir.
Su Yalıtımında Dikkat Edilecek Hususlar
Yapılardaki su yalıtımı uygulamalarının işçilik ve malzeme kalitesi zaman içinde ortaya çıkar. Yapının yıllar içinde rutubet almasına veya küfe karşı dayanıklı olması için su yalıtımı uygulamaları büyük önem taşır. Taşıyıcı sisteme sızan su binaların dayanıklılığını doğrudan etkileyebileceğinden su yalıtımının yanlış malzeme ve uygulamalarla yapılması ciddi tehlikeler oluşturabilmektedir.
Deprem kuşağında yer alan ülkemiz için su yalıtımı özellikle önem taşımaktadır. Su sızıntılarının zamanla bina demirlerinin paslanmasına sebep olması binaların yıkılma riskini artırmakta ve insan hayatını tehlikeye sokabilmektedir.
Su yalıtımında en önemli konu suya çıkış yolunu göstermektir. Yani sadece suyun girebileceği noktaları yalıtmak yeterli değildir, aynı zamanda nereye gitmesi gerektiğini drenaj borusu, eğim, oluk gibi araçlarla da göstermek gerekir.
Dünya standartlarına uygun malzeme seçimi yapılmalıdır. Son zamanlarda artan inşaat maliyetleri dolayısıyla ilk kaçış noktası olarak görülen su yalıtımı daha sonra çok daha ağır bedeller ödetebilmektedir. Ekonomik kaygılardan ötürü daha uygun fiyatlı malzemeler yeniden tamirat gerektirebilmekte ve bu da fazladan bütçe ayrılmasına neden olabilmektedir.
Kullanılan malzemelerin kalitesi kadar çıkan işçiliğe de dikkat edilmelidir. Bu konuda eğitim almış ve uzmanlaşmış ustalarla birlikte çalışılması gereklidir. Bodrum veya çatı katı için yapılacak su yalıtımı uygulamada farklılıklar gösterebileceğin tecrübe sahibi insanların hizmetine güvenebilirsiniz.